Różnorodność i inkluzywność to dwa tematy, do których regularnie wracam w Rozmowach Regeneracyjnych, przyglądając się im z różnych perspektyw. Robię to, by oswoić tabu, które przekłada się często na brak tolerancji wobec osób wyłamujących się z utartego schematu. Tym razem moją rozmówczynią jest Magda Stęga, z którą szczerze i otwarcie porozmawiałam o transpłciowości. Posłuchaj, obejrzyj lub przeczytaj artykuł, by lepiej poznać i zrozumieć różnorodność.
Co ma wspólnego różnorodność z biznesem?
Słowo różnorodność czasami powoduje blokadę i zniechęca. Z drugiej strony coraz częściej ją dostrzegamy, coraz głośniej i bardziej otwarcie o niej mówimy. Wbrew pozorom dotyczy ona nie tylko prywatnej sfery naszego życia, ale również funkcjonowania w społeczeństwie czy organizacji.
Pytania, które potrzebują zadać sobie liderzy, chcący tworzyć organizacje przyszłości, brzmią:
- Jak zarządzać różnorodnością?
- Jak o niej opowiedzieć, by ludzie rozumieli podejmowane w firmie działania i chcieli się w nie angażować?
Dobrze znaleźć na nie odpowiedź, bo różnorodność w organizacji sprawia, że jest ona silniejsza, bardziej innowacyjna, produktywna, ponieważ w jednym miejscu łączą się różne punkty widzenia. To z kolei tworzy szerszą perspektywę i przekłada się na zysk firmy. By tak było różnorodnością w firmie trzeba umiejętnie zarządzać.
Czy polskie organizacje są gotowe na różnorodność?
Magda specjalizuje się w edukowaniu biznesu i tworzeniu programów wspierających inkluzywność oraz różnorodność w firmach w kontekście społeczności LGBT. Zapytałam ją, czy liderzy polskich organizacji są gotowi na różnorodność? Okazuje się, że część z nich tak, inni zdecydowanie nie. Część przedsiębiorców uważa, że nie mają w firmie osób transpłciowych. Tymczasem badania pokazują, że procent osób ze społeczności LGBT jest w każdej grupie. Bardziej świadomi liderzy zaczynają zdobywać wiedzę, zanim pierwsze osoby transpłciowe pojawią się w firmie.
W moim odczuciu wszystko zaczyna się od stworzenia kultury organizacyjnej zezwalającej na różnorodność. Wśród firm, które już ją tworzą, Magda wymieniła organizacje takie jak: Ikea, Kubota, mBank, Santander Bank, BNP Paribas.
Jak mówi Magda: „Rolą organizacji, ludzi pracujących w organizacji jest poznanie ludzi, dowiedzenie się, co jest dla nich ważne, żeby stworzyć taką sieć, która będzie im służyć”. Trudno być dobrym pracownikiem, gdy musimy całą swoją energię poświęcić na ukrywanie prawdziwej tożsamości.
Chodzi o to, by osoba transpłciowa lub innej orientacji nie miała poczucia, że jest nieoczekiwana. Rola biznesu jest ogromna, ponieważ według badania Edelman Trust Barometr, to on cieszy się największym zaufaniem społecznym.
Różnorodność w praktyce
Jak przygotować się na różnorodność w firmie? Magda proponuje zacząć od odpowiedniego powitania nowych osób, np. takiego – „Cześć, mam na imię Magda moje zaimki to ona, jej” i zapytania drugiej osoby, czy chciałaby również się przedstawić. Takie podejście sprawia, że mamy jasność, jak się zwracać oraz tworzymy bezpieczną przestrzeń do bycia sobą. Dla wielu osób nie jest to naturalne. Jednak możemy spotkać ludzi, dla których jest to ważne, np. niebinarnych czy transpłciowych.
Wspomniane zaimki mogą mieć duże znaczenie np. dla osoby będącej w procesie zmiany płci. Osoby stosujące takie podejście, postrzegane są jako sojusznicze, a ich postawa jako akty sojusznicze.
Oswoić transpłciowość
Magda otwarcie mówi o tym, jak przebiegał u niej proces tranzycji, który rozpoczęła w 2021 roku. W jej głowie pojawiło się mnóstwo pytań. Nie była gotowa na imię żeńskie. Było to dla niej trudne. Pomyślała, że przejdzie od pierwotnego imienia Maciej do Ma i poprosi ludzi, aby tak się do niej zwracali. Dziś wie, że nie powinna prosić, a poinformować, że jest Ma, a jej zaimki to „ona”, „jej”. Gdy to komunikowała, setki razy spotkała się z grymasem na twarzy, ignorancją czy wyśmiewaniem. Była wycieńczona, miała dość, chciało jej się płakać, myślała o wyjeździe z Polski.
Refleksja o zmianie płci przyszła do Magdy w czasie COVID-u. Zdecydowała się zamieszkać w Londynie. Wcześniej przez wiele lat była zagubiona. Nie wiedziała, kim jest. Wchodziła w przypadkowy seks z mężczyznami i często zgadzała się na seks bez prezerwatywy, nie mając świadomości, jakie mogą być tego konsekwencje. Jak mówi, na szczęście niczym się nie zaraziła. W Londynie zaczęła chodzić na seks imprezy. Na jednej z nich spotkała Sophie, która podeszła do niej, przytuliła ją i powiedziała – „ty jesteś moją dziewczynką.” Poczuła od niej siłę. To była pierwsza osoba transpłciowa, z którą miała kontakt w swoim życiu. W Polsce jedyną taką osobą była Anna Grodzka.
Wkrótce Magda zaczęła proces psychoterapii. Dopuściła do siebie myśl, że może być osobą transpłciową. Wróciła do Polski z masą obaw, ale też z determinacją, by przejść proces zmiany płci. Nie miała wiedzy, nie zastanawiała się nad wieloma rzeczami, ale dziś wie, że nie każda droga jest taka sama. Proces tranzycji może być różny.
Zgodnie z obowiązującym w Polsce prawem każda osoba dorosła, która chce zmienić płeć, musi pozwać swoich rodziców. Magda w wieku 33 lat musiała pozwać swoich, którzy ją wspierali, by podpisali dokument mówiący o tym, że ich dziecko jest kobietą. Tylko wtedy mogła legalnie zmienić imię oraz oznaczenie płci w swoim akcie urodzenia. Wiele osób transpłciowych nie ma tej relacji z rodzicami. Jeśli nie podpiszą oni wspomnianego dokumentu, proces tranzycji może być mocno utrudniony.
Na czym polega tranzycja?
Tranzycja to proces diagnostyczny mający na celu sprawdzenie, kim się jest. Bierze się hormony i sprawdza, jak się wtedy czuje, zmienia, bo może okazać się, że jest się osobą niebinarną.
Obecny wygląd Magdy to wynik terapii hormonalnej i zabiegów, które przeszła. Jest z niego zadowolona i uważa, że jest piękna.
Zapytana o to, czy jest szczęśliwa, odpowiedziała, że coraz szczęśliwsza. Wkrótce przeprowadza się do Berlina. Marzy o tym, by mieć partnera, mieszkać za granicą, mieć firmę dla osób ze społeczności LGBT, które chcą dzielić się swoją historią, dać przestrzeń również dla kobiet transpłciowych, które zajmowały się sexworkingiem i niekoniecznie był to ich wybór, by mogły zdobywać nowe kompetencje.
O różnorodności w organizacjach rozmawiać będziemy podczas nadchodzących konferencji Open Forum Local w Gdańsku – 26 października i Rzeszowie – 23 listopada 2023 r. Jeśli się uda, Magda będzie jedną z uczestniczek wydarzenia w Rzeszowie. Sprawdź dostępność biletów na konferencję.
Nasz świat jest różnorodny i nic tego nie zmieni. Nawet fakt, że nie będziemy poruszać tematów tabu.
Tematyka tego odcinka
W tej rozmowie regeneracyjnej z Magdą rozmawiam o:
- różnorodności i inkluzywności,
- roli liderów w tworzeniu kultury tolerancji w organizacjach,
- transpłciowości,
- procesie tranzycji.
Magda Stęga – Facylitatorka i mówczyni inspiracyjna specjalizująca się w obszarach związanych z inkluzywną rekrutacją, różnorodnością oraz włączaniem społecznym. Wspólnie z klientami pracuje nad tworzeniem przyjaznych miejsc pracy dla osób z różnych grup wykluczonych, w tym społeczności LGBTQ+. Ma doświadczenie w współpracy z renomowanymi firmami, takimi jak: Grammarly, Zalando i SWAROVSKI.
Znalazła się w gronie 25 influencerek na LinkedIn dla kobiet według rankingu Forbes Women Poland.
